Thursday, January 14, 2010

Much ado about nothing

Πέμπτη, 14 Ιανουαρίου 2010

Much Ado About Nothing

Διαβάζοντας καθημερινά στο διεθνή τύπο και ιδιαίτερα στην εφημερίδα Financial Times του Λονδίνου τον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζουν την οικονομική και δημοσιονομική κατάσταση της Ελλάδας ο νους μου πάει στο περιβόητο έργο του Shakespeare «Much Ado About Nothing.» (Πολλή Φασαρία για το Τίποτα). Σε γενικές γραμμές το έργο παρουσιάζει μια κατάσταση όπου πολύς κόσμος πλέκεται σε διάφορες ιστορίες που τελικά δεν αξίζει το κόπο να ασχοληθεί κανείς. Το έργο λαμβάνει χώρα στη Μεσσήνα της Σικελίας και αφορά ένα ζευγάρι ερωμένων Claudio and Hero που πρόκειται να παντρευτούν σε μια εβδομάδα. Για να περάσουν την ώρα τους συνωμοτούν με τον Don Pedro τον πρίγκιπα του Αραγκόν να ξεγελάσουν τους φίλους τους Beatrice and Benedick να ομολογήσουν την αγάπη τους... Φυσικά όπως καταλαβαίνει ο αναγνώστης πράγματι πολύς καβγάς γινόταν για ασήμαντα πράγματα.

Φυσικά η δημοσιοοικονομική κατάσταση στην Ελλάδα δεν είναι ένα ασήμαντο πράγμα. Δεν είναι όμως και τόσο τραγικό όπως το παρουσιάζει ο τύπος και ιδιαίτερα η εφημερίδα Financial Times (FT). Κατ’ αρχή η Ελλάδα είναι σχετικά μια μικρή χώρα που αντιπροσωπεύει γύρω στο 2% του Ακαθαρίστου Τοπικού Προϊόντος (ΑΤΠ) και του πληθυσμού της ΕΕ για να έχει τις επιπτώσεις επί την ΕΕ που περιγράφουν τα ΜΜΕ. Ακολουθώντας αυτές τις τεράστιες υπερβολές ούτε λίγο ούτε πολύ η FT προτείνει ότι η Ελλάδα πρέπει εθελοντικά να εγκαταλείψει τη Ευρωζώνη. Το πρόσφατο άρθρο που συνοψίζουμε εδώ είναι αντιπροσωπευτικό των όσων έχουν γραφεί από τον Ιούλιο του 2009 μέχρι σήμερα.
Γιατί η Ελλάδα πρέπει να φύγει από την ευρωζώνη
By Desmond Lachman Financial Times 12/01/2010

«Το πρώτο βήμα για την νομισματική κρίση συμβαίνει όταν μία χώρα, ωθούμενη από την τάση της να εισάγει οικονομική πολιτική, εφαρμόζει σταθερή ισοτιμία του νομίσματός της, κάτι το οποίο δεν ταιριάζει με την οικονομία της. Η Αργεντινή -αντιμέτωπη αρκετές φορές με την χρεοκοπία- το εφάρμοσε το 1991, όταν συνέδεσε άρρηκτα το πέσο με το δολάριο, σε μία απέλπιδα προσπάθεια να νικήσει τον υπέρ-πληθωρισμό. ..Αφού δεν κατόρθωσε να εκπληρώσει τα κριτήρια για την ένταξή της στην ευρωζώνη το 1999, η Ελλάδα -η οποία για αρκετά χρόνια ήταν σπάταλη- κατόρθωσε να τα εκπληρώσει το 2001, χάρις στην δημιουργική λογιστική που εφάρμοσε. Προχωρώντας ένα βήμα πιο πέρα από την Αργεντινή, η Ελλάδα εγκατέλειψε το νόμισμά της και υιοθέτησε το ευρώ. Εισήλθε σε ένα κλαμπ στο οποίο η πιθανότητα κάποιο μέλος να το εγκαταλείψει δεν υπάρχει...
Το επόμενο στάδιο προς την κρίση είναι όταν μία χώρα εφαρμόζει πολιτικές που δεν συνάδουν με τις συμφωνίες που έχει κλείσει. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών η δημοσιονομική πειθαρχία ήταν κάτι άγνωστο για την Αθήνα. Η είσοδος στην ευρωζώνη υποτίθεται ότι υποχρεώνει κάθε χώρα να είναι πιστή στις εντολές της Συνθήκης του Μάαστριχ, δηλαδή να διατηρεί το έλλειμμά της χαμηλότερα από το 3% του ΑΕΠ και το χρέος της χαμηλότερα από το 60% του ΑΕΠ. Το έλλειμμα της Ελλάδας έχει φθάσει στο 12,7% του ΑΕΠ, ενώ το χρέος της προβλέπεται ότι θα αγγίξει φέτος το 120% του ΑΕΠ... Η χώρα έχει τόσο υψηλό χρέος που δύσκολα θα μπορέσει να το αναδιοργανώσει. Η Αθήνα θα πρέπει να εγκαταλείψει όσο το δυνατόν γρηγορότερα την ευρωζώνη. Βέβαια αυτό δεν είναι ένα τέλος που ταιριάζει στις «παραδοσιακές» Ελληνικές Τραγωδίες.»

Φυσικά δεν υπάρχει τίποτα στο παραπάνω απόκομμα που να είναι ανακριβές. Πράγματι η Ελλάδα έκανε χρήση δημιουργικής λογιστικής. Αλλά το ίδιο έκανε και η Ιταλία και πιθανόν άλλες χώρες που μπήκαν στη Ευρωζώνη πρόσφατα. Το γεγονός ότι το έλλειμμα της Ελλάδας έχει ξεπεράσει τις προδιαγραφές της Συνθήκης του Μάαστριχ είναι αναμφισβήτητο. Αλλά αυτό συμβαίνει και με τους οικονομικούς κολοσσούς της ΕΕ όπως η Γαλλία (8.2%) και η Γερμανία (7.4%) και άλλων χωρών όπως οι ΗΠΑ (10%) και η Ιαπωνία (10%). Επίσης αναμφισβήτητο είναι και το νούμερο σχετικά με το δημόσιο χρέος που θα φτάσει στα 120% του ΑΤΠ. Αλλά και πάλι λίγες χώρες της ΕΕ είναι μέσα στα όρια της Συνθήκης του Μάαστριχ. Για παράδειγμα οι κολοσσοί της ΕΕ έχουν ένα χρέος πάνω από το ανώτατο όριο της Συνθήκης του Μάαστριχ. Η Γερμανία 65.3% η Γαλλία 79.8%. Άλλες χώρες εκτός ΕΕ έχουν ξεπεράσει το όριο όπως η Ιαπωνία, η δεύτερη οικονομία του κόσμου έχει ένα χρέος γύρω στο 200% του ΑΤΠ οι δε ΗΠΑ πλησιάζουν το 90%.

Το παράδοξο είναι ότι άνθρωποι που «μετράν» δηλ., οι πολιτικοί ηγέτες των χωρών μελών της ΕΕ και οι κοινοτικοί οργανισμοί υπεύθυνοι για την επιτήρηση της ομαλότητας των δημοσιονομικών συστημάτων είναι περισσότερο λογικοί από τους δημοσιογράφους. Παραδείγματος χάρις, ο Πρόεδρος της ΕΚΤ κύριος Τρισέ δήλωσε πρόσφατα ότι είναι «Παράλογη η αποβολή της Ελλάδας από την Ευρωζώνη.» Νομίζω ότι η θέση του προέδρου είναι σωστή και οι δηλώσεις του κατάλληλες. Θα επιθυμούσα η FT να έριχναν μια ματιά στο βιβλίο του Arthur Koestler's «The Ghost in the Machine» όπου περιγράφει τη δημιουργία μιας οργάνωσης κατά του ξυλοκοπήματος των ψόφιων αλόγων. Καιρός είναι να σταματήσουν τα ΜΜΕ να δέρνουν το άρρωστο άλογο! Η Ελλάδα έχει ήδη αναγνωρίσει δημόσια τα σφάλματά της και έχει εξηγήσει κατά κόρον τις προσπάθειες που κάνει για να επανορθώσει τα σφάλματα της. Χρειάζεται λίγο χρόνο και υπομονή εκ μέρους των εταίρων και πολλές θυσίες από τους Έλληνες πολίτες. Έχουν δίκιο οι Ευρωπαίοι ακόμη και η FT οι Έλληνες το «παραγλέντησαν» τα τελευταία τριάντα χρόνια. Καιρός είναι να βάλουμε λίγο νερό στο κρασί μας.
Η πικρή αλήθεια είναι όμως ότι οι Έλληνες, πολίτες και πολιτικοί, θα πρέπει να αποβάλλουν ορισμένες κακές συνήθειες. Κατ’ αρχή θα πρέπει να καταλάβουν ότι οι «άλλοι» δεν τρώνε άχυρο. Ότι οι Έλληνες δεν είναι οι πιο έξυπνοι και πιο μάγκες στο κόσμο. Υπάρχουν και άλλοι πιο έξυπνοι από τους Έλληνες. Δεν μπορεί να συνεχιστεί η υπεροψία ότι «θα του την φέρω εγώ ή θα τον φάω στη στροφή.» Με την ευκολία που ο σημερινός πολίτης κερδίζει πρόσβαση στους «αριθμούς» και με τα διάφορα εργαλεία που έχει είναι ακατανόητο ότι δεν θα μπορέσει να ανακαλύψει τις μαγκιές της δημιουργικής λογιστικής. Όταν κανείς παίζει πόκερ με άλλους αργά ή γρήγορα θα πρέπει να ανοίξει τα χαρτιά του. Φαίνεται ότι η «περίοδος χάριτος» έχει λήξει για την Ελλάδα. Είναι περασμένες μικρές ώρες και το πάρτι έχει τελειώσει. Καιρός είναι να στρωθούμε στην ειλικρινή δουλειά.

1 comment:

  1. καλό ξεκίνημα στο ιστολόγιο σου Στέλιο. μου άρεσε από παλιά ο τρόπος που συν-γράφεις (το στυλ θυμίζει περισσότερο συγγραφέα παρά καθηγητή). Σωστά και τα όσα αναφέρεις - απαιτείται συλλογική αλλαγή κουλτούρας. Εφόσον λοιπον έρχεσαι από τον χώρο της εκπαίδευσης και χρησιμοποιείς παράδειγμα από τον Shakespeare να συμπληρώσω και εγώ ότι η αλλαγή κουλτούρας συνδέεται με την εκπαίδευση και όπως είπε και ο G.K. Chesterton "the chief object of education is not to learn things but to unlearn things". Σου εύχομαι καλή και παραγωγική "ιστολογικά" χρονιά.Φάνης

    ReplyDelete