Thursday, December 8, 2011

ANTAGONISTIKOTITA


Πέμπτη, 1 Δεκεμβρίου 2011
Εκλογές τον Φεβρουάριο; Ε Όχι και τόσο γρήγορα!
Αστέριος Γ. Κεφαλάς, Ph. D
Καθηγητής Μάνατζμεντ, Ομότιμος


Ένας ορισμός της λέξης «μαθαίνω» είναι «To Err and Err again but Less and Less ή  να λανθάνω επανειλημμένα αλλά κάθε φορά λιγότερο…» Είναι πράγματι λυπηρό ότι οι έλληνες δεν φαίνεται να έχουν ιδέα αυτής της απλής συμβουλής: αν δεν κάνεις λάθη δεν μαθαίνεις. Πλην όμως τα λάθη θα πρέπει να γίνονται λιγότερα με τη πάροδο του χρόνου και να διδάξουν ότι κάτι θετικό θα πρέπει να βγει από αυτή τη διαδικασία. Με άλλα λόγια τα λάθη θα πρέπει να μας οδηγούν στο να μην κάνουμε τα ίδια και τα ίδια και να περιμένουμε διαφορετικά αποτελέσματα. Τα λάθη θα πρέπει  να μας διδάξουν είτε πως να αποφύγουμε τη επανάληψη είτε  να σκεφτούμε και να κάνουμε κάτι άλλο εντελώς διαφορετικό. Φυσικά ευχής έργου είναι να κάνουμε το δεύτερο, δηλ., να σκεφτούμε και να κάνουμε κάτι διαφορετικό από αυτό που είχε τα ανεπιθύμητα αποτελέσματα. 
Η Ελλάδα τα τελευταία δέκα-δεκαπέντε χρόνια ξόδεψε πολλά δανεικά χρήματα για εκλογές οι οποίες κατέληξαν στα ίδια και τα ίδια. Το ένα κόμμα διαδέχτηκε το άλλο και η μια διαδήλωση και απεργία την άλλη. Φαίνεται ότι ο κόσμος που γύρισε στο χωριό του που πήγε να ψηφήσει μετά από λίγες εβδομάδες διαπίστωσε με λύπη ότι «άλλαξε ο Μανωλιός και έβαλε τα ρούχα του αλλιώς.» Οι πολιτικοί στη Αθήνα συνέχισαν εκεί που σταμάτησαν «ροκανίζοντας τα ροκανίδια» μόνο που άλλαξαν άκρες του πριονιού. Αυτοί που κρατούσαν την άκρη  της αντιπολίτευσης τώρα κρατούν τη άκρη της συμπολίτευσης… και φυσικά η ιστορία συνεχίζεται.      
Η σημερινή αντιπολίτευση εκφράζει μια αδικαιολόγητη εμμονή για εκλογές το Φεβρουάριο. Ο κύριος Σαμαράς είναι σίγουρος ότι θα κερδίσει. Έτσι τουλάχιστον δείχνουν οι περιβόητες γκάλοπ. Το ερώτημα γεννάται «Τι είναι αυτό που θα κερδίσει ο κύριος Σαμαράς και το κόμμα του;» Λέει μια σοφή ελληνική παροιμία «Κάποιον τον χάριζαν ένα άλογο και αυτός το κοίταζε στα δόντια.»  Κάτι ξέρει αυτός ο «κάποιος.» Φυσικά θέλει να έχει ένα άλογο που θα είναι παραγωγικό. Ένα άλογο που θα του κάνει δουλειά. Ένα τέτοιο παραγωγικό άλογο θα πρέπει να είναι σε θέση να τρώει για να έχει τη δύναμη να κάνει δουλειά. Αυτό που δεν χρειάζεται αυτός ο «κάποιος» είναι ένα άλογο χωρίς δόντια. Την χώρα που θα αναλάβεις τον Μάρτιο κύριε Σαμαρά είναι ένα άλογο σε αθλία κατάσταση. Έχει μεν μερικά δόντια αλλά χρειάζονται μια καλή θεραπεία τουλάχιστον δέκα μηνών για να «πάρει πάνω του». Έτσι που είναι ένας «φαφούτης» αργά ή γρήγορα και στη περίπτωση της Ελλάδας γρήγορα θα «τινάξει τα πέταλα» που λέμε στη μαλλιαρή.
Το μήνυμα λοιπόν κύριε Σαμαρά είναι: για τους επόμενους δέκα-δώδεκα μήνες συνεργαστείτε με τους ντόπιους και κοινοτικούς «γιατρούς» που έστειλε η καταιγίδα των τελευταίων χρόνων, εξυγιάνετε το άλογο, θρέψτε το, προπονήστε το για να είναι έτοιμο για μια κούρσα στη οποία μην ξεγελιέστε ότι θα είναι το φαβορί αλλά θα κάνει μια καλή «εμφάνιση» που θα κερδίσει την εμπιστοσύνη, την αξιοπρέπεια και, ναι γιατί όχι, τον θαυμασμό των συμπολιτών και των κοινοτικών συνεργατών μας. Κατ’ αυτόν τον τρόπο οποιοσδήποτε κερδίσει τις επόμενες εκλογές, και εγώ προσωπικά εύχομαι να είστε εσείς, θα αναλάβει μια χώρα της οποίας οι πολίτες είναι έτοιμοι να κάνουν μια εντελώς καινούργια αρχή.
 Τι Πρέπει να γίνει
Ο κοινός παρανομαστής σε όλες τις συμβουλές των βορίων Ευρωπαίων προς τους Νότιους είναι η χαμηλή ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων.  Ανταγωνιστικότητα είναι μια από αυτές τις λέξεις που νομίζουμε ότι λόγω της συχνής χρήσης όλοι μας ξέρουμε τι σημαίνει και καταλαβαίνουμε πώς την μετρούμε και πώς την βελτιώνουμε όταν οι μετρήσεις δεν είναι αυτό επιθυμούμε. Με λίγα λόγια η ανταγωνιστικότητα είναι η ικανότητα μιας χώρας να κερδίζει μερίδιο αγοράς τόσο στο δικό της χώρο αλλά και πολύ σημαντικότερο στο διεθνή χώρο. Μια χώρα είναι ανταγωνιστική όταν καταφέρνει να διατηρήσει την θέση των προϊόντων της στη ντόπια αγορά ή/και να διεισδύσει στις αγορές σε άλλες χώρες. Επειδή η έννοια της ανταγωνιστικότητας είναι πολύπλοκη έχουν δημιουργηθεί διεθνείς οργανισμοί οι οποίοι την «μετρούν» και στη συνέχεια κατασκευάζουν έναν κατάλογο ξεκινώντας από την χώρα με την καλύτερη ανταγωνιστικότητα στη κορυφή και την χειρότερη στον πάτο.
Τα τελευταία 15-20 χρόνια η συνήθεις είδηση κυκλοφορεί στις ελληνικές εφημερίδες: «Έχασε πόντους ανταγωνιστικότητας η Eλλάδα...dot_clearκατρακύλησε εννέα θέσεις στον πίνακα αξιολόγησης, τον οποίο καταρτίζει το Παγκόσμιο Oοικονομικό Φόρουμ.»  Η τελευταία αξιολόγηση για 2011-12 τοποθετεί την Ελλάδα στη 90ην θέση από τις 142 χώρες και με μια βαθμολογία 3,9 σε μια κλίμακα με ανώτατο βαθμό το 7 και κατώτατο το 0. Το άμεσο έργο λοιπόν των πολιτικών της παρούσας μεταβατικής κυβέρνησης είναι να προετοιμάσει την χώρα έτσι ώστε η νέα κυβέρνηση που θα αναλάβει το 2013 να βάλει τον στόχο «να κερδίσει η Ελλάδα τουλάχιστον τρεις (3) θέσεις στον πίνακα του 2013-14.  Η νέα κυβέρνηση θα αναλάβει την υποχρέωση να επαναλάβει το ίδιο επίτευγμα έτσι ώστε στο τέλος της πρώτης τετραετούς της θητείας η Ελλάδα να έχει «πηδήξει» 12 θέσεις, δηλ., από την 90ην στην 78ην θέση.  

Η Στρατηγική          
Με στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας κατά τρεις θέσεις ετησίως το επόμενο βήμα για τους πολιτικούς είναι η επιλογή της στρατηγικής, δηλ., του τρόπου με τον οποίον θα επιτευχθεί ο στόχος. Αξιωματικά αναφέρουμε εδώ ότι η ανταγωνιστικότητα είναι συνάρτηση δυο κύριων  παραγόντων:   (α) οι πολιτικές του κράτους και (β) οι πολιτικές των επιχειρηματιών.  Οι τρεις «συνεταίροι» της σημερινής κυβέρνησης πρέπει να επιλέξουν μια επταμελή επιτροπή εμπείρων σοφών από τον ακαδημαϊκό και επιχειρηματικό κόσμο η οποία θα δημιουργήσει μέχρι την 20ην Μαρτίου 2012 ένα σύστημα τριών κυβερνητικών πολιτικών βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας και τριών επιχειρηματικών στρατηγικών. Μετά από μια λογική περίοδο μελέτης 40 περίπου ημερών η κυβέρνηση σε συνεργασία με τους φορείς του επιχειρηματικού κόσμου όπως ο ΣΕΒ, ΣΒΒΕ, κτλ, θα αναγγείλει ότι οι στρατηγικές αυτές θα πρέπει να εφαρμοστούν από τη πρώτη Μαΐου 2012.
Είμαι σίγουρος ότι πολλοί από τους ειδήμονες θα βρουν την παραπάνω προσέγγιση πολύ απλή για το πολύπλοκο θέμα της ανταγωνιστικότητας. Ίσως να έχουν δίκιο. Η δική μου γνώμη είναι ότι  οι περιβόητοι «αναπτυξιακοί νόμοι» που οι εκάστοτε κυβερνήσεις ξεφουρνίζουν τις τελευταίες δεκαετίες δεν φαίνεται να είχαν καμία αξιόλογη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της  χώρας μας. Γι’ αυτό το λόγο πιστεύω ότι μετά από όλους αυτούς τους πειραματισμούς με τα πολύπλοκα αναπτυξιακά σχέδια ίσως να ήλθε ο καιρός για κάτι απλό αλλά πραγματοποιήσιμο!